Lens fix là gì?

Hẳn những mới bước chân vào nhiếp ảnh đều có nhưng những thắc mắc như lens fix là gì, lens kit là gì,...Bài viết này sẽ giải đáp cho bạn câu hỏi đó 😉

Các loại lens khác nhau sẽ giúp đáp ứng được nhu cầu sử dụng đa dạng của bạn. Và khi có ý định bổ sung một lens mới cho bộ sưu tập của mình, lens fix là một lựa chọn mà bạn không thể bỏ qua.

Ở bài viết này, mình sẽ tập trung phân tích về lens fix, tất nhiên, mình sẽ nói sơ qua một số "loại" lens khác cho bạn dễ hình dung. 

Lens fix (hay còn gọi là lens prime) là loại lens có tiêu cự cố định. Khi sử dụng lens fix, bạn không thể phóng to hay thu nhỏ ảnh muốn chụp. Nói cách khác, lens fix là những lens không có khả năng zoom.

Tiêu cự "chuẩn" và phổ biến nhất của lens fix là 50mm vì nó cho ảnh có góc nhìn gần giống với mắt người nhất.

Ngược lại với lens fix, lens zoom là những lens có khả năng thay đổi độ dài tiêu trong một khoảng nhất định. Nói một cách dân dã thì lens zoom là lens có khả năng zoom.

Ngày nay, hầu hết các lens có mặt trên thị trường đều có khả năng zoom. Bạn có thể phóng to, thu nhỏ ảnh muốn chụp bằng cách xoay vòng zoom trên lens.

Khi đó, tiêu cự của lens sẽ thay đổi giúp bạn nhìn rõ hơn những vật thể ở xa, hoặc giúp bạn có góc nhìn lớn hơn.

Lens kit là tên gọi của ống kính được nhà sản xuất bán kèm với thân máy (body). Nếu bạn mua thân máy kèm với lens, thì lens đó được gọi là lens kit. 

Thường thì lens kit sẽ là lens zoom do mục đích của lens kit là đáp ứng nhu cầu của người mới mua máy ảnh.

Ví dụ:

Bạn mua máy ảnh Sony A6000 không kèm ống kính, thì bạn chỉ nhận được thân máy (body) A6000. Bạn không thể bắt đầu chụp ảnh ngay được!

Còn nếu bạn mua máy ảnh Sony A6000 + kit thì có nghĩa là bạn đã mua thân máy và một lens kit đi kèm.

Chỉ đơn giản vậy thôi.

Như đã nói ở trên, lens zoom thì có khả năng zoom, còn lens fix thì không. Nhưng làm thế nào để phân biệt chúng mà không cần lắp vào máy?

Cách đầu tiên và đơn giản nhất để nhận biết 1 lens fix là qua tên gọi của nó.

Tất nhiên, không bao giờ nhà sản xuất lại chèn chữ fix vào tên sản phẩm rồi :v

Nhưng, bạn có thể biết được đâu là lens fix qua độ dài tiêu cự của lens.

Tên của một lens luôn có 2 phần cơ bản là [độ dài tiêu cự] + [khẩu độ tối đa].

Ví dụ 1: Lens Sony FE 85mm F1.8 

Bạn có thể thấy tên của lens gồm 2 phần chính:

• 85mm - độ dài tiêu cự và 
• f18 - khẩu độ tối đa.

Có nghĩa đây là lens có độ một độ dài tiêu cự duy nhất là 85mm => đây là lens fix.

Ví dụ 2: Lens Sony E PZ 18 - 105mm F4 G OSS

Hãy để ý 2 phần chính:

• 18 - 105mm - độ dài tiêu cự và
• f4 - khẩu độ tối đa

Có nghĩa đây là lens có khoảng độ dài tiêu cự từ 18 đến 105mm => đây là lens zoom.

Bonus: các ký tự viết tắt như PZ, E, SEL, G, OSS hiện tại bạn có thể chưa cần quan tâm :3 Mình sẽ viết trong 1 bài viết khác.

Ngoài cách nhận biết lens fix và lens zoom qua tên gọi, bạn có thể phân biệt chúng qua các con số ghi trên lens.

Đây là hình ảnh của 2 lens mình vừa ví dụ phía trên. Sony FE 85mm f1.8 và 18-105 F4 G

Nếu để ý, bạn có thể thấy trên thân lens luôn có các con số và ký hiệu giúp ta nhận biết được: đường kính lens, khoảng cách lấy nét tối thiểu,... và tất nhiên là tiêu cự và khẩu độ tối đa.

Khẩu độ và tiêu cự trên lens thường đi liền nhau: [khẩu độ tối đa]/[tiêu cự]

Như ở lens ở ảnh bên trái, bạn sẽ thấy dòng: 1.8/85 => đây là lens fix do có tiêu tự cố định 85mm

Ở lens bên phải: bạn sẽ thấy 4/18-105 => đây là lens zoom do có tiêu cự thay đổi được trong khoảng 18-105mm

Chắc hẳn nhiều bạn sẽ thắc mắc, tại sao lại không chọn một lens có khả năng zoom? Tại sao chọn lens fix làm gì?

Nhất là khi bạn phải bỏ ra hơn 6tr để mua một lens fix 50mm, trong khi chỉ cần chi thêm 500k là bạn có thể sở hữu lens zoom với dải tiêu cự trải dài từ 18-55mm.

Tất nhiên, lens fix có một số ưu điểm rất hấp dẫn mà bạn khó có thể chối từ. Mình sẽ đề cập ngay bên dưới.

Ưu điểm đầu tiên và cũng có lẻ là ưu điểm được quan tâm nhất của lens fix là khẩu độ tối đa lớn.

Khẩu độ lớn đồng nghĩa với việc lens đó có khả năng hoạt động tốt hơn trong điều kiện thiếu sáng, chọ phép bạn chụp với tốc độ màn trập cao.

Ngoài ra, việc mở khẩu còn giúp đem lại hiệu ứng bokeh và xóa phông tuyệt vời. (nếu bạn thấy lạ lẫm với những định nghĩa này, hãy xem bài viết khẩu độ là gì)

Lens fix luôn có khẩu độ tối đa lớn hơn lens zoom trong cùng tầm giá!

Vì không được thiết kế để zoom, cấu tạo các thấu kính bên trong của lens fix sẽ đơn giản và hoạt động hiệu quả hơn lens zoom.

Dẫn đến việc nhà sản xuất sẽ tập trung nâng cao chất lượng quang học và giảm các khiếm khuyết ảnh của lens. 

Như đã nói ở trên, nhờ cấu tạo đơn giản và lượt bỏ những phần thấu kính chuyển động, lens fix có trọng lượng và kích thước nhỏ hơn lens zoom.

Đa số các lens fix đều có cấu tạo ít cầu kì, đòi hỏi ít thấu kính hơn lens zoom dẫn đến việc giá thành cũng sẽ rẻ hơn nhiều so với lens zoom có cùng tiêu cự và khẩu độ.

Nhưng...đây cũng là nhược điểm của lens fix. Mình sẽ nói thêm ở dưới.

Mặc dù có nhiều ưu điểm, nhưng việc chọn lens fix vẫn có một vài bất lợi mà bạn nên cân nhắc.

Và tất nhiên, nhược điểm dễ dàng nhận ra nhất là lens fix không zoom được!

Với một tiêu cự cố định, bạn không thể đứng yên một chỗ rồi muốn chụp gì thì chụp. Bạn phải di chuyển, di chuyển rất nhiều để có được góc chụp phù hợp.

Vì thế, lens fix không dành cho những người lười biếng. 

Không phải lúc nào zoom-bằng-chân cũng có thể thay thế được zoom quang học của lens.

Hãy tưởng tượng bạn đang chụp ảnh con bạn khu trò chơi, bạn không thể lúc nào cũng đứng cách con một khoảng cách cố định đươc.

Hoặc bạn phải thay lens liên tục nếu muốn thay đổi tiêu cự.

Mặc dù ở trên mình đã khẳng định giá của lens fix luôn rẻ hơn lens zoom, nhưng để sở hữu 1 dải tiêu cự mong muốn, bạn cần phải đầu tư khoảng từ 2-3 lens fix! 

Vì thế bạn cần cân nhắc kĩ nhu cầu trước khi quyết định đầu tư một ống kính nào đó.

Sau khi cân nhắc kĩ lưỡng, nếu bạn quyết định đầu tư cho bản thân 1 lens có tiêu cự cố định thì...xin chúc mừng!

Tất cả các nhiếp ảnh gia mà mình theo dõi đều có ít nhất từ 1 đến 2 lens fix yêu thích của riêng họ.

Có bất cứ thắc mắc nào, hãy cmt bên dưới mình sẽ giải đáp trong thời gian sớm nhất 😉

Nếu muốn biết thêm các kỹ thuật nhiếp ảnh cơ bản, hãy xem trang tự học chụp ảnh của mình.